Jak wygląda spotkanie z mediatorem – jeśli zamierzamy skorzystać z mediacji, ale nie wiemy czego się spodziewać, z pewnością chcemy wiedzieć, jak dokładnie przebiega proces mediacji. A może chcemy być mediatorem i chcemy wiedzieć, jak właściwie wygląda mediacja lub jak się do niej przygotować. W kolejnych artykułach postaramy się wyjaśnić te kwestie. Przepisy polskiego prawa nie regulują szczegółowo tych zagadnień, więc tutaj musimy oprzeć się nie tylko na literaturze przedmiotu i pozostałych przepisach prawnych, ale także na doświadczeniu.

Rozpoczęcie mediacji

Po odpowiednim przygotowaniu do sesji mediacyjnej pozostaje tylko spotkanie ze stronami i przeprowadzenie właściwej mediacji. Kolejnym etapem pracy mediatora jest rozpoczęcie mediacji, która składa się głównie z monologu osoby prowadzącej spotkanie – choć nie zawsze jest to określenie trafne, gdyż wskazuje na bierność obu słuchaczy jego wypowiedzi. Na tym etapie mediator sądowy powinien również zaangażować się w dialog ze stronami, aby uspokoić je co do ich obaw i odpowiedzieć na wszelkie pytania. Mediacja zwykle rozpoczyna się wspólnym spotkaniem mediatora ze stronami konfliktu, chociaż mediator może zdecydować się na indywidualne spotkanie ze stronami. Jest to szczególnie wskazane, jeśli ze względu na charakter sporu mogą pojawić się negatywne emocje, utrudniające mediację. W takich przypadkach wspólne spotkanie posłuży podsumowaniu tego, co mediator omówił ze stronami (z pewnością nie może to w żaden sposób naruszać zasady poufności).

Jak wygląda spotkanie z mediatorem
Jak wygląda spotkanie z mediatorem

Rozprawa mediacyjna składa się z następujących części:

  • Powitaj uczestników, przedstaw się i przedstaw,
  • wyjaśnienie pojęcia mediacja,
  • wyjaśnić rolę mediatora,
  • poinformować strony o dobrowolności mediacji,
  • oświadczenie mediatora o jego neutralności i bezstronności,
  • Poinformuj strony o zachowaniu poufności mediacji,
  • Interpretacja modelu mediacji,
  • Aby uzyskać informacje na temat opłat za mediację,
  • Zapewnienie efektywnych modeli mediacji (poprzez dostarczanie i pozyskiwanie informacji organizacyjnych),
  • Przedstawienie najważniejszych zasad związanych z postępowaniem podczas mediacji
  • zapewnienie sprawnego przebiegu procesu mediacji (poprzez przekazywanie i pozyskiwanie informacji o charakterze organizacyjnym),
  • Zaproponuj podstawowe zasady postępowania podczas mediacji.
  • Wstępne stanowiska stron, negocjacje, propozycje ugody
  • Jeśli obie strony mają jasność co do kwestii omawianych podczas rozprawy sądowej, można rozpocząć właściwą mediację.

Wstępne stanowiska stron

Dalsza część mediacji rozpoczyna się od złożenia przez strony danego sporu wstępnych oświadczeń, których zadaniem jest przedstawienie ich istotnych interesów, a także ustalenie przebiegu negocjacji i przekazanie odpowiednich informacji drugiej stronie. Mediatorzy powinni być zaznajomieni z różnymi metodami otwierania oświadczeń, aby móc odpowiednio zareagować.

Najważniejszym zadaniem wstępnych oświadczeń stron jest umożliwienie im wypowiedzenia się na temat sporu, podzielenia się własnymi emocjami oraz doprecyzowania oczekiwań wobec mediacji. Jeżeli strony mają adwokata, mediator na wstępnym etapie umożliwi mu również zabranie głosu. Mediator może wybrać ramy czasowe i prezentację merytoryczną stron, aby lepiej kontrolować sprawny przebieg całej mediacji.

Po określeniu swoich początkowych stanowisk obie strony rozpoczęły dialog. Mediatorzy powinni starać się, aby rozmawiali ze sobą bezpośrednio. Prywatne spotkania mogą również odbywać się np. w celu zapobieżenia eskalacji napięcia między stronami sporu lub gdy jedna ze stron zamierza powiedzieć mediatorowi coś, co chce zachować w tajemnicy przed pozostałymi uczestnikami mediacji.

Negocjacje i rozwiązanie

Wszystkie strony muszą uzgodnić kwestie do omówienia i kolejność ich omawiania. Porządek może być również zaproponowany przez mediatora. Następnie obie strony wymyślają rozwiązania we wszystkich kwestiach. Jeżeli negocjacje dotyczące konkretnego aspektu sporu utkną w impasie, mediator ma prawo spotkać się na osobności, aby skonfrontować oczekiwania stron z rzeczywistością lub zasugerować stronom przejście do zupełnie innej sprawy, w której porozumienie byłoby znacznie łatwiejsze osiągnąć.

Mediatorzy pomagają stronom znaleźć różne sposoby rozwiązania ich sporów. Niektórym osobom z zewnątrz, patrząc na konflikt obiektywnie, często wydaje się, że są w stanie znaleźć odpowiednie rozwiązanie sporu szybciej niż zaangażowane strony. Jednakże, chociaż mediator może zaproponować rozsądne rozwiązania, mogą one nie być odpowiednie do okoliczności lub potrzeb stron, ponieważ mediator często nie ma pełnego kontekstu konfliktu.